Phân người có sự thay đổi đáng kể về bề ngoài, tùy thuộc vào
chế độ ăn uống và sức khỏe.
- Màu nâu
Phân người thường có màu nâu nhạt, là kết quả của một hỗn hợp
gồm mật,
dẫn xuất bilirubin của stercobilin và urobilin ,
từ các tế bào hồng
cầu đã chết. Thường nửa đặc, với một lớp phủ chất
dịch nhầy.
- Màu vàng
Màu vàng của phân có thể do nhiễm tác nhân giardiasis,
xuất phát từ gốc từ Giardia, một loại ký sinh trùng roi đơn bào kỵ khí rất nhỏ, có thể gây ra tiêu chảy nặng
và bệnh truyền nhiễm. Một nguyên nhân gây ra vàng nữa là Hội chứng Gilbert. Phân vàng cũng cho biết thực
ăn đi qua đường tiêu hóa tương đối nhanh. Ngoài ra tình trạng vàng của
phân cũng gặp ở những người bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Màu nhạt hoặc xámPhân có màu nhạt hoặc xám do thiếu mật gây
ra bởi tình trạng viêm túi mật, sỏi
mật, nhiễm ký sinh trùng giardia, viêm gan,
viêm tụy mãn tính, hoặc xơ gan. Muối mật từ gan cho phân màu
nâu. Nếu giảm sản lượng mật, phân có màu sáng hơn.
- Đen hoặc đỏ
Màu đen của phân do sự hiện diện của các tế bào hồng
cầu ở trong ruột đủ lâu đã bị phân hủy bởi các enzym hệ tiêu hóa. Đều
này được xem là melena (đại tiện phân đen) và thường do chảy
máu ở đường tiêu hóa trên, chẳng hạn như từ viêm loét dạ dày tá tràng xuất huyết. Tình
trạng có thể gây ra máu trong phân bao gồm bệnh
trĩ, vết nứt hậu môn, viêm túi thừa, ung thư đại trực tràng và viêm loét đại
tràng. Sự thay đổi màu sắc tương tự có thể quan sát thấy sau khi tiêu thụ
thực ăn có chứa một tỷ lệ đáng kể máu động vật, chẳng hạn như bánh pudding đen
hoặc tiết canh. Phân đen cũng có thể do một số loại thuốc uống
vào, như bismuth subsalicylate (các thành phần hoạt chất trong
Pepto-Bismol), và chế độ ăn uống bổ sung sắt, hoặc các loại thực phẩm như củ dền, cam thảo đen, hoặc quả việt quất.
Hematochezia ra đoạn phân có màu đỏ tươi do sự có mặt của
máu dưới dạng không tiêu, xuất phát từ phần thấp hơn ở đường tiêu hóa, hoặc từ
đường tiêu hóa trên. Chứng nghiện rượu cũng gây ra những bất thường
trong đường đi của máu khắp cơ thể bao gồm cả việc đi qua phân màu đỏ-đen. Bệnh
trĩ cũng gây ố màu đỏ trên phân, bởi vì quá trình phân rời khỏi cơ thể
có thể nén và vỡ trĩ gần hậu môn.
- Màu xanh da trời
Xanh phổ hoặc xanh da trời, một màu được sử dụng
trong điều trị hội chứng nhiễm phóng xạ cấp tính, Xêsi, và ngộ độc tali, có thể làm phân
chuyển sang màu xanh. Tương tự khi ăn rau xanh hoặc các thức phẩm có màu xanh,
như curaçao xanh hoặc soda nho.
- Bạc
Phân có một màu bạc xỉn hay màu sơn nhôm như phân cò nguyên
nhân bởi tắc mật của bất kỳ type nào
(Phân trắng kết hợp với xuất huyết tiêu hóa (phân đen).Nó cũng
có thể gợi ý một ung thư biểu mô - bóng Vater, với triệu chứng chảy máu đường
tiêu hóa và tắc nghẽn đường mật, dẫn đến phân bạc.
- Xanh
Phân có màu xanh lá cây có thể do một lượng lớn mật chưa qua
xử lý ở đường tiêu hóa, dẫn đến tiêu
chảy có mùi nồng. Kẹo cam thảo, kẹo này thường được làm bằng dầu hồi hơn là thảo mộc cam thảo, và chủ yếu là đường.
Ăn quá nhiều đường hay nhạy cảm với dầu hồi có thể gây ra phân lỏng, và có
màu xanh lá cây. Phân màu xanh lá cây cũng có thể là kết quả của việc tiêu
thụ quá nhiều phẩm nhuộm màu xanh lá, thấy trong bánh Halloween Whopper của Burger
King.
- Màu tím
Màu tím của phân có thể là một triệu chứng của bệnh rối loạn
chuyển hóa porphyria.
