TIÊN HỌC LỄ, HẬU HỌC VĂN

" Tiên học lễ, hậu học văn", Lễ chưa thành thì văn khó ngấm. Bao nhiêu tinh hoa thâm uyên ấy nếu cái đức không đủ thì khó lòng lĩnh hội mà thành tài.
“Ta đi học là học cho ta, để gây cái phẩm giá của ta, chứ không phải là để khoe với người. Ta chỉ lo không làm được những việc đáng cho người ta biết, chứ không lo người ta không biết mình”.
“Học cho rộng, hỏi cho kỹ; nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho sáng tỏ, làm cho hết sức. Có điều không học nhưng đã học điều gì thì phải học cho kỳ được. Có điều không hỏi, nhưng khi đã hỏi điều gì thì phải hỏi cho thật hiểu. Có điều không nghĩ nhưng đã nghĩ điều gì thì phải nghĩ cho ra. Có điều không phân biệt nhưng đã phân biệt điều gì thì phải phân biệt cho minh bạch. Có điều không làm nhưng đã làm điều gì thì phải cố hết sức mà làm cho bằng được… Nếu quả theo được đạo ấy thì tuy ngu mà cũng thành sáng, yếu đuối rồi cũng thành ra khoẻ mạnh”.
"Người quân tử sợ ba điều: sợ mệnh trời, sợ bậc đại nhân, sợ lời nói của thánh nhân. Kẻ tiểu nhân không biết mệnh trời, nên không sợ, mà còn khinh nhờn bậc đại nhân, giễu cợt lời nói của thánh nhân. Người quân tử ung dung mà không kiêu căng, kẻ tiểu nhân kiêu căng mà không ung dung”.

Thứ Sáu, 6 tháng 5, 2016

Rạ rơm nuôi những tuổi thơ

Rạ rơm nuôi những tuổi thơ
Lúa gạo nuôi những ước mơ dại khờ.
Loanh quanh lại ngẫm đến cái bát cơm trắng ngần mà mỗi ngày đưa vào trong miệng để nuôi cái thân xác đáng thương của thằng nông dân. Từ cái bữa mùi lúa chín thơm lừng xóm nhỏ, mùi rạ rơm theo khói lam chiều bay xa tít. Thằng nông dân hớn hở với cây lúa lắm. Lúa chín vàng hơn nắng mùa thu, miên man theo thời gian. Để được bông lúa chín hôm nay phải trải qua bao nhiêu thời gian và công lao chăm bón. Nào chọn giống, gieo mạ, làm đất, cấy, làm cỏ, chăm bón, rồi gặt, phơi, xay xát mới được hạt gạo. Người xưa nhắc nhở, dù gian lao vất vả qua bao nhiêu thời gian, thì chớ không tin có hạt gạo trắng ngần ấy.
Thu vàng rơi xuống phố, tuổi lá rụng bay xào xạc dưới chân người. Võng đung đưa theo dòng đời qua lại, lắng tâm tư mà nhớ tới cây lúa quê nhà. 
Rễ càng khoẻ thì bông càng trĩu, cái gốc chắc thì cái đầu cúi càng nhiều.
Lúa ăn phân cho gạo trắng, con người chẳng ăn được phân mà người ăn gạo lại thải ra phân. Lúa dựa vào nhau mà đứng vững qua gió bão, con người không biết dựa vào nhau mà sống, chỉ tranh nhau sống như cỏ thì chẳng thành tựu gì, đều đi đến chỗ tàn bại... Tiếng còi tàu giật nảy võng thu xưa, giật mình tỉnh mỏng màn trưa vẫn còn. Thằng nông dân tỉnh dạy giữa cái thu vàng, dụi dụi con mắt tục mà thấy tái tê lòng. Thấy phục cây lúa, thấy kém cỏi, khốn đốn hơn cái đức hạnh của loài vô tình ấy.


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét