TIÊN HỌC LỄ, HẬU HỌC VĂN

" Tiên học lễ, hậu học văn", Lễ chưa thành thì văn khó ngấm. Bao nhiêu tinh hoa thâm uyên ấy nếu cái đức không đủ thì khó lòng lĩnh hội mà thành tài.
“Ta đi học là học cho ta, để gây cái phẩm giá của ta, chứ không phải là để khoe với người. Ta chỉ lo không làm được những việc đáng cho người ta biết, chứ không lo người ta không biết mình”.
“Học cho rộng, hỏi cho kỹ; nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho sáng tỏ, làm cho hết sức. Có điều không học nhưng đã học điều gì thì phải học cho kỳ được. Có điều không hỏi, nhưng khi đã hỏi điều gì thì phải hỏi cho thật hiểu. Có điều không nghĩ nhưng đã nghĩ điều gì thì phải nghĩ cho ra. Có điều không phân biệt nhưng đã phân biệt điều gì thì phải phân biệt cho minh bạch. Có điều không làm nhưng đã làm điều gì thì phải cố hết sức mà làm cho bằng được… Nếu quả theo được đạo ấy thì tuy ngu mà cũng thành sáng, yếu đuối rồi cũng thành ra khoẻ mạnh”.
"Người quân tử sợ ba điều: sợ mệnh trời, sợ bậc đại nhân, sợ lời nói của thánh nhân. Kẻ tiểu nhân không biết mệnh trời, nên không sợ, mà còn khinh nhờn bậc đại nhân, giễu cợt lời nói của thánh nhân. Người quân tử ung dung mà không kiêu căng, kẻ tiểu nhân kiêu căng mà không ung dung”.

Thứ Bảy, 3 tháng 2, 2018

Những nụ hoa không nở ngày xuân

Tia nắng đầu đông ấm áp biết nhường nào, những bông hoa chúm chím mỉm cười trong gió se lạnh cuối năm giá buốt.
Những ngày cuối tháng chạp, các con phố tưng bừng sắc đỏ, những con đường rộn ràng xe cộ. Phiên chợ cuối năm nhộn nhịp đêm ngày, người lẫn người vội vã qua nhau. Nào đào, nào cúc, hồng, huệ, lan,... Cùng nhau khoe sắc, chúng kết lại với nhau như một tràng pháo hoa của thiên nhiên ban tặng suốt cả mùa xuân.
Giữa trùng trùng muôn hoa hé môi cười, đã có rất nhiều nụ hoa chưa thành hình rơi rụng. Sự chọn lọc của tự nhiên là tất yếu. Những bông hoa đang nở rộ khoe mình ấy đã mạnh mẽ vươn lên, hút nhựa sống của cây để bồi đắp cho sắc hương của mình. Còn những bông hoa chưa kịp lớn không đủ định dưỡng để có thể trưởng thành như những nụ hoa khác. Chẳng có gì nổi  bật để viết về những nụ hoa chưa thành hình ấy cả.
Trong thân thể con người cũng có những nụ hoa, cũng có những bông hoa rạng rỡ khi hé nở. Có khi các tài văn chương còn sử dụng hoa để ví von cho những điều vô hình, như hoa trí tuệ...
Thân người cũng có luôn cả những nụ hoa chưa thành hình. Có thể là những chú tinh binh không đầu, chẳng đuôi hoặc là những nang noãn chẳng bao giờ nở khi các nàng mỗi lần đến tháng.  Cũng như bông hoa của cây nếu chúng không được chăm sóc dinh dưỡng tốt thì chúng chẳng bao giờ nở hoa cả.
Có lần những khóm hoa mười giờ ra rất nhiều nụ nhưng chẳng chịu nở mà rụng dần có lẽ chúng bị đa nang buồng trứng như con người vậy. Lỗi cũng ở người chăm chẳng chịu chăm chút tỉa tót cho chúng đủ điều kiện mà trưởng thành.
Các cụ có câu "hoa nở có thì", những lúc chửa đẻ không phải nóng vội, đến lúc đủ ngày đủ tháng, tử cung ắt mở mà em bé ra đời. Hoặc như những đứa trẻ "đến thì" (dậy thì) thì mới có thể nở hoa hay là mang thai. Nhưng khó khăn thay cho đời sống bây giờ. Con người ta ăn ngủ không điều độ, làm việc chẳng nghỉ ngơi, chơi bời không biết mệt, ngoại tà không biết tránh, nội thương không biết lường, cộng với môi trường địa lý tự nhiên thay đổi, khí hậu khắc nghiệt, chửa đẻ khó khăn nên cần lưu tâm vậy. Có câu "gái chửa cửa mả" với công nghệ y tế hiện nay thì cũng đỡ lo ngại hơn nhưng luôn phải lưu tâm để không phải những nghịch cảnh thai sản đáng tiếc xảy ra.
Năm cũ sắp qua, năm mới gần đến. Người già già thêm một tuổi, người trẻ khoẻ lên để già. Rượu không say rượu đổ lỗ chuột, khi say rồi chuột ở lỗ ta. Nên lưu tâm bà con giữ gìn thân tâm lành mạnh, không lấy rượu làm vui, lấy cồn giải sầu. Nhất là những cô, những chàng đang chuẩn bị nở hoa lại càng phải cẩn trọng hơn nữa. Đừng lấy rượu nuôi hoa!
Kính chúc cho tất cả  kỳ nghỉ chơi tết an vui, đón xuân an lành.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét